بتن پیش تنیده چیست؟ کاربرد آن در کجاست؟
بتن پیش تنیده چیست؟
به فرآیندی که طی آن، بتن را قبل از قرار دادن در جای اصلی اش در پروژه ، تحت فشار نیرو قرار میدهند، پیش تنیدگی میگویند. یک عضو از بتن پیش تنیده ، قبل از بارگذاری و اجرا در پروژه ، نیروی های درونی اش محاسبه شده و میتوان با شناخت بهتری از آن در پروژه برای کنترل بار ها استفاده کرد.
معرفی بتن پیش تنیده
در حقیقت، پیش تنیدگی بتن ، تحت فشار قرار دادن یک بخش از سازه در شرایط کنترل شده است تا بتوان آن بخش را برای بهبود عملکرد در شرایط اجرا آماده کرد. در بتن آرمه که توسط فولاد تقویت شده است، بتن بار های فشاری را تحمل میکند در حالی که فولاد درون آن برای تحمل بار های کششی تعبیه شده است. پس میتوان گفت بتن ، نقش اتصال دهنده را ایفا کرده و در کنترل بار های بیرونی، استفاده ی بهینه ای ندارد.
اما در بتن پیش تنیده ، عمل پیش تنیدگی ، بتن را برای تحمل بار های بیرونی که منجر به نیروی کششی میشوند آماده میسازد.
همانطور که میدانیم، در ستون های بلند ، نیروی برشی افزایش مییابد. پس باید از ستون های بسیار قطور استفاده کرد تا بتوان نیروی مورب کششی را خنثی کرده و زیر مقدار توصیه شده نگاه داشت. در حالی که استفاده از بتن پیش تنیده در این بخش ها، باعث کاهش نیروی برشی و در نتیجه، کم شدن قطر ستون ها میشود.
همچنین برای داشتن یک سازه ی محکم و بهینه، باید در نظر داشت که فقط استفاده از بتن خوب و پر مقاومت ، ملاک نیست. بلکه استفاده از میلگرد هایی با مقاومت کششی بالا، نیز مهم است. بتن مورد استفاده در قطعات پیش تنیده پس کشیده ( Post Tensioned Concrete )، باید مقاومتی در حدود 35N/mm2 و در قطعات پیش تنیده پیش کشیده ( PreTensioned Concrete ) نیز 45N/mm2 داشته باشد.
در طراحی بتن های پیش تنیده ، میزان مقاومت از دست رفته به دلیل ترک خوردن بتن و یا لغزیدگی بتن و فولاد را در حدود 200N/mm2 در نظر میگیرند.
اهمیت تقویت کردن بتن
برای جبران کمبود مقاومت کششی بتن، میلگرد های فولادی در نظر گرفته میشوند که معمولا در بخش زیرین بتن قرار گرفته تا نیروی کششی وارد بر بتن را تحمل کنند.
مزایای استفاده از بتن پیش تنیده
1) دوام و ماندگاری بالا
2) سازگاری
3) کمک به اقتصاد منطقه
4) سرعت ساخت
5) زیبایی و معماری
[box type=”info” fontsize=”14″ radius=”5″]در مورد مزایا و معایب بتن پیش تنیده بیشتر بخوانید[/box]
معایب استفاده از بتن پیش تنیده
اگر چه استفاده از بتن پیش تنیده مزایایی دارد، با این حال، اشکالاتی نیز به این نوع سازه ها وارد است.
به دلیل استفاده از فولاد پیش تنیده و مقاوم در سازه های پیش ساخته ی بتنی ، قیمت این نمونه ها، کمی بیشتر خواهد بود.
همچنین برای نصب و انتقال این نوع سازه ها در جایگاهشان نیز هزینه ای مورد نیاز است که به هزینه های پروژه میافزاید.
و در آخر، میتوان گفت استفاده از سازه های بتنی پیش ساخته برای فواصل کوتاه و بار های کم اقتصادی و به صرفه نیست.
دلایل طراحی بتن پیش تنیده
اعضای ساخته شده از بتن پیش تنیده ، تحت اصول و شرایط ذیل طراحی و ساخته می شوند:
- یک مقطع عرضی از عضو بتن پیش تنیده ، پس از بارگذاری نیز یک صفحه ی هموار و صاف باقی خواهد ماند.
- به دلیل محدویدت هایی که بتن های پیش تنیده در خم شدگی و تغییر شکل دارند، قانون هوک در اجزای بتنی و فلزی آن ها صادق است.
- بار کششی ناشی از بارگذاری ، باعث افزایش طول اسکلت بتن نشده و این تغییرات فقط در اجزای بتنی اعمال میشود. همچنین از تغییر شکل های ناشی از بار های خارجی نیز میتوان صرف نظر کرد.
اصول ساخت بتن پیش تنیده
- عضو بتنی پیش تنیده ، تحت نیروی قدرتمند حاصل از تاندون ها قرار داده میشود. همچنین، نیروهای برشی نیز از قسمت پایانی عضو به آن وارد میشوند. این نیروهای برشی، برای آزمایش و اطمینان از کارایی بتن پر مقاومت اعمال میشوند.
- برای تحمل نیروی برشی وارد در انتهای ستون ها ، نیاز به بتن پر مقاومت داریم.
- برای رسیدن بار وارده به عضو بتنی ، باید از بتن پر مقاومت در سازه استفاده استفاده شود.
- استفاده از بتن پرمقاومت ، باعث ترک نخوردن سازه ی تحت بارگذاری میشود.
- به دلیل مودول الاستیسیته ی بالای بتن های پر مقاومت ، شاهد کشیدگی و لغزیدگی های بسیار کوچکی در ارتباط بین بتن و فولاد تقویت کننده ی آن خواهیم بود.
منبع: theconstructor
برای تخریب یک بنای پیش تنیده باید چه کرد ؟؟آیا تخریب چنین بنایی خطرناک نیست ؟؟
بسیار عالی و کامل بود
تشکر از شما